KING POETA PALMA GARON

KING POETA PALMA GARON
Neng Renato B. Alzadon
June 22,1977/Maryland U.S.A.

Kaluguran kung Poeta, tanggapan mu ining pugue
Kambe ning pasalamat ku kening pepabal mung gale;
Ing sulat mung makarima, kabang iti babasan ke
Anti ku waring duduyan kanyang alun makasake;
Inia bilang katumbalas ning kekang ligayang binie
Telanan ke ining pluma, ing kagiwan, damutan me.

Pangangasan ku lang simen ding amanung anting perlas
At kening papil a sutla panikuanan kong ilikas;
Ban ilang munie patutu king ditak man e mebawas
Pakamal king kapampangan, ing amanu ding Mardikas;
Kalupa na ning guewa mu, aku man ketang milabas
Binie ku ing kasuyuan ku ban ing leguan na yang lungkas.

Poeta, e ko kalinguan detang mipagpalang aldo
Gagale kung poesia king babo na ning parnaso;
At e malyaring miwaglit ing maningning a talindo
Ing akit keng magmairing king banua na magparayo;
Inya ngening malaut kung ena ku damdaman kulio
Ing diwa ning pangawatas yang mumuli at dadalo.

Poeta, linub king pusu ining kaku mu sasabian
Aku man mangulila ku king labuad tang kebaitan;
Tutu pin, atmu kasakit ing kaplas tang pibabatan
Ing kaplas ning makarayu king balen tang penibatan;
Akuman, antimo ika, bina kung kasasabikan
Tuklu lang gabun komanggui ding kanakung talampakan.

kaibug keng akit ing aldo king baryu ku neng saslag ya
At didiluan ne king yatang kule guintu ing alaya;
Ing ambun a anting bubug king dikut paka-korona
O' kaburi kung damputan at yang panimu kung lupa;
At kaburi kong damdaman ding mamag-koplas a maya
Pagpatawe yuyuyuyu karing tawit da ding sanga.

O' kaibug kung maki-ayo king linangan a marangle
At magtampiso king burak kambe ding tatanam pale;
O' kaniaman nang batyawan nitang napun a makule
Nung atin kusang upaya, ngeni mu rin balikan ke;
Nung nu siping ning dalagang king tamnanan akalele
Daralit ku king kundiman ing sintang malamarine.

Poeta, dimdam ke keka ing aklis ning mangulila
Mau karing kaluguran, kapatad, at kakilala;
Aku man, paniniglon ko ding masayang aldo deta
Makatipun keng daralit basultu ampon pulosa;
At neng maslag ya ing bulan taginting ya ing gitara
King malagu na ning baryu tutulid keng magharana.

Dapot ngening makalaut tamu king tibuan tang gabun
E ta sukat manatiling makabalikid king napun;
Dapat mu king marap tamu king ngeni makapanaun
Nung nu makabusal tamu king malimpuyut a amun;
Talad tamung alang gulat kaniting pamikatagun
Ban keta itabi taya ing palsimi at pagmalun.

Poeta, yang dalangin ku king Dios na ning Banua't Labuad
King pampang tang pakirasan akua tangan sang misadsad;
Ala sana metung muman kekatang mikakapatad
Ing manabu king saug na ning kapalaran a linsad;
Ban kanita tauling aldo mikit tamu at mipalad
Misulusulu king dulang ning tulang alang katulad.

*******************************************

Ing kawatasan misulat ya bilang pakibat king makarima nang sulat ning Poeta Palma Garon ning Mexico, Pampanga.

Nuya Minta Ing Caleldo




Neng Renato B. Alzadon
Poeta Princepe/Poeta Laureado


Nandin, atyu ya pa keni....Ay! Ot e ke balung meko...!
Sinakildap mu alayu. ..! Nu ya minta ing kaleldo...?


Balamu kapilan pamu...., ing lugud nang alan-anti
yang balas kung pagdasayan king Beach na ning Ocean City...!


Balamu kapilan pamu..., ing legwan nang paniniglon
ya ing Falls na ning Multnomah king Estado ning Oregon.


Balamu mo napun pamu...., ing pali nang makilugud
pepatulu nang pawas ku king Parke na ning Dollywood.


Napun pamu kailyan na ku, uling abe kong mandilu
ding anak a mangalikut ketang gripung pepatulu.


Nandin pamu..., nandin pamu...., lalon na kung mananaman
karing m'yaliwang sampaga ketang bebe na ning dalan...!


Dapot ngeni, nuya karin....? Ot kabud ne mu milabas...!
Sinaguli mu mipda yang selisyan na ning Taglagas...!


Ing kaleldo..., ing kaleldo...., nanu ta ing keyang likwan...?
Ha..! Metung ne namang gulis kening lilino kung kanwan...!



**************************************************

ING AMANUNG KAPAMPANGAN

ING AMANUNG KAPAMPANGAN
Neng Renato B. Alzadon
Poeta Laureado



Ing amanung kapampangan, nanuya?ta ?
Diwa yang menibat king Matas a Diwa;
Inyang mabugtu ya king labing makudta
Mika-lindayug ya't mapinung tumaila;
Sakdal ya karilag! Guintu yang salita!
Kawili-wili yang bibigkas ning dila!
Ban gamitan tayang makipag-salita
King Ari ding Ari, king Malam a Ibpa.



Gagamitan tayang taimtim mangadi
Arapan ning Ibpa tapat sasangguni;
Ah! Nung marapat yang ibigkas ning labi
Neng kasabi taya ing Ari ding Ari,
Karapat-dapat yang yagape't ilimpi
Kenu man salita ning nanu mang laji;
Inia yapse tayang alang pamangimi
Ing amanung sisuan a guintu king uri.



Guintu ya king uri, 'nia naman ding watas
Papalkas de ningning bayang e mapintas;
Ala lang patugut maniabing matatas
King poesia't prosa, at karing kalatas;
Yang panaguimpan da ing akit deng mitas
At mitaluktuk ya king siduan nang matas;
Ban ding kapampangan lubus dang abatas
King ing amanu da, amanu yang pantas.



Nuan tamu kabalen! Ding labi ta mismu
Ila ding migmana king guintung amanu;
Inia king kekatang pamipagmananu
Gamitan tala ding salitang maguinu
Ban manatili yang maslag at mapinu
Ibie ta ing lingap a e mamagkanu
E ta ya pabustan siran da terminu
Ding alang masabal a magninu-ninu!


Ing amanu tang mal, lon yu, makapakiak!
Mika panagkas yang terminung masalpak!
Dening pesi-uling miglayas a anak
Apulut do ketang delanan dang pitak!
At pablasa kaseng kuto la pamalak
Pikatang-katang de ing dinat king labak;
Bala ra dangalan king kanuan mitumpak
Maniabing magaspang at masalampitak!



King pamitipun dang miminum, magsaya
Pakiramdaman yong maglabit, mangaya;
E re balung yapse ing laman dang diwa
Nung ala yang samut terminung masagwa.
Ding terminung detang makasulak daya
E la kapampangan ibat king samula!
Ing amanung sisuan eya salaula
E ibat king pitak, ibat ya king ibpa!



Ding terminung masias mengari lang dikut
King palayan tamu kabud nala linsut;
Nung mipabustan lang dagul mangulaput
Ing palayan tamu masira, mapuput;
Inia dapat tamung lague at mamagut
Atsitan tamu ing malalam dang yamut;
Ban paniatang na ning aldo pamamalut
Ing gapasan tamu, pale alang samut.



Kekatang manasik, tutu tang e buri
Ing mamalut tamung pale sari-sari;
Inia manibat king pamanialbag bini
Ding bububud tamu binutil lang pili;
Makanian mu naman karing mal tang sapni
Ding pupunla tamu amanung lang budni
Uling nung nanu ing sisuan da king labi
Ya ing idalit da king pamag-bantiti.



King ban lunto tamung masipag manasik
Ding amanung budni palto tala litik;
Ipalkas tala ding terminung malantik
Antimong sampagang king kanbas linalik;
kapamilatan ning wagas tang tangkilik
Ing seda nang sutla milako ya baltik
Makanian yang lunto leguan at salpitik
Ing mal tang amanung king pusu darantik;



Ing amanu tamu king bayang maniulul
Makisugu tamu, ibie ta ing tungkul
Dening lumang pluma gawan talang sarul
Batang pamaligtad ing gabun nang uliul;
A sumaup tamung manese , mangambul
Bayang maniampagang malagung pamiukul
Layun magparayo king banua nang asul
Ing amanu tamung dapat pagmaragul.



Pagmasabal taya pablasang yang ubud
Batang misampulung king lagyu ning lugud;
King pamiaduangan yang magsilbing birtud
Batamung maniabing malagu't makatud;
Potang apansin da ding kangatbang bakud
Ing amanu tamu malambing ya agud
E la mikakunung mabe't makibuklud
Lalam nang salilung ning pamikalugud.



Luid ya ing amanung inirug tang mutya
Mamutyawi ne ing aldo nang sasala;
At malaguintu na ing tenam tang punla
Magpatawe butil king tanke maramla;
Nung atin man mansa king seda nang sutla
Pamaglambing nemu king sepu ning dila.
At kening binie nang malagung salita,
Pasalamat tamu, king Dios a Bathala.


**********************************

Caladuang Macudta

Caladuang Macudta
neng Renato B. Alzadon
Poeta Laureado


Qng Aldo ning Daun, Caladuang Macudta
cacu lang salangian ding quecong candila
ban nung matyo cayu qng carinan ning lua
asilipan yu la bacas yung maputla;
pablasang mepawi, metanggal, mewala
ing sadyang pacamal qng quecong salita;
nung atin mang dalit pagas yang tumaila
ibat qng Parnaso ning melanging diwa.


Desyertu ne ngeni ing quecayung Eden
ala na lu detang mangasayang pialben;
ing sadyang culturang tapat yung sisesen
melapastangan ya at mengapaburen;
damdaman yu caring paradajan saquen
banyaga la dila ding maquipamalen;
ing amanu yung mal liguran at binten
caraclut ne mu bie, buri de pang paten.


Lalto qng balamu ing amanu yung mal
pisasacwilan ya qng que'lan masabal;
caretang escuela tane macabawal
igcas ding labi ra anac a magaral;
dening talaturu nasa rang pairal
metung nang salita ausan dang nasyonal;
ing capampangan yu linubas de dangal
basura ya waring bildug da qng canal.


Masdan ye dewacan Mayupayang Media
ing capampangan yu pete ne ligaya;
ding cawatasan yu a cayama-yama
limbug na la cabud e na merandam pa;
uling qng aldo'ldo yang pagmairing da
banyagang salitang tinas da ulaga
ining capampangan a mutya yung sinta
quena re qng suluc anting alang cuenta.


Dening talagale licuan yung Capatad
nung titicdo la man tutu nang malagad;
saup ding cabalen atmu na cacuyad
balamu yang lubid a maibug mapatad;
calulung poeta qng sawi dang palad
memangalambut lang e na mitalacad;
ditac la qng bilang tical la pa't sayad
macananu la tang sican lub ban talad.

Neng na mang magpulung la ding cayanacan
mag-aral qng laguiu na ning cabanalan;;
bistaman tubu lang labuad Capampangan
nung e la mag-english managalog no man;
macalunuslunus pati na pisamban
alang malasaquit qng amanung sisuan;
ining amanu yung milaco tucnangan
pati bale ning Dios e ne acupcup man.


Qng bale calacal siquil deng tiwase
aliwa yang dila ing carelang sese;
qng bale gubyerno e ya man milele
banyaga yang sabi ing carelang yapse;
maguing ding pengari qng pibale-bale
e re tuturu man amanung quesale;
itang balamu mo ing bie ra salese
nung qng capampangan e na la misane.


Iti, malilyari lalam nang upaya
ning Capampangan a Pamuntuc ning bansa;
ing balen balu ne itang cayang ibpa
qng amanung sisuan mayap yang macudta;
pangaras qng lugud qng indung salita
ing bantug a anac e migmana ata
ining amanu ning sarili nang daya
tane mamamate, e ne apamingua.


Nung galo ya sana ing Budning Pamuntuc
ing amanu yung mal ya ing mitaluctuc;
ing amanung sisuan caring balang suluc
naning capampangan, ciudad man o bunduc
paquiramdaman de, lalu yang milusuc
nung pamisan-misan yang queyang panasbuc;
sayang na o sayang ining macalucluc
e ne papansinan amanung milugmuc.


Sayang na...! Sayang na..! Ding pun a mijalal
e re papansinan ing amanu yung mal;
Sayang na..! Sayang na...! Ding talapanaral
e re ipaglualu amanu yung banal;
Sayang na...! Sayang na...! Anac a magaral
e re apilasa amanung macamal;
Sayang na...! Sayang na...! Watas yung gugusal
e re a isundu ing pamaquipagcal.


Inia O Macudta qng Aldo ning Daun
paquiramdaman ye ing canacung amun;
qng que'lan masabal ding macapanaun
a maqui-upaya a e bisang lingun,
amunan da cayu...! Ticdo cong magbangun...!
Sulung....! Aspacan yo ding batu yung pantyun...!
Sulung....! Lumual cayu qng quecayung aun...!
Buri da cong aquit lumacad qng gabun...!


Icayu, Macudta, icayu...! Icayu.....!
ding panenayan na ning Capampangan yu;
inia cumiac congan arapan ning Guinu
at aduan yu Cayang itubud na cayu;
itubud na co sang magbalic qng yatu
qng ban saguipan ye ing mal yung amanu;
nung icong subling mie datang pasibayu
qng amanung sisuan micapamagbayu.



Sulung pin...! Sabian yu qng Dios na ning Banua
qng atin manamun quecayu caladua.
Amunan da cayu...! Nananu cayu pa...?
Daratang ing Daun, o'bat e co tipa...?
Nung dening atin bie maqui upaya pa
ali re asaguip amanung yung mana
mecad pin icayu a mengamate na,
ing capampangan yu acua yeng asalba...!


*************************************

Paro

Paro
rba-2007-10


Qng dalagang Pacing bisa cung maglolo
iniang mamuntun la mequisugu cu mo;
caras ning paugtuan, quitang nang Mang Islo
a cacatuanganan nung bisa cung Paro.



Cabud tinangu cu atmu ne cabilis
quinimut Y Pacing bacung maquilatis,
quena na qng silyo malare la cutis
amanuan dang paro lara lang inanis.



Canian ne manguigut ing cacatuanganan
qng pangapasubu minguigut cu naman;
at iniang qng paras anti cung tatamban
mebabad yang pawas ing cacung catawan.

*******************************

Lulung Cabayu

Lulung Cabayu
rba-2007-10-11



Ing taga Menilang dinatang qng barriu
o'bat acu pa mung apili ning Monu
para amunan na queng lulung cabayu
e na caya balung anac cung Cutseru.


Ban mipanusigan caslam ning wawa na
carin que milulu qng dalan ning lauta;
qng labanan aini e que ginamit sia
at ing cabayu cu mataba yang Mora.


Payat yang Castaniu ing cayang secayan
butul na qng gulut miguit neng carangan;
caibat na ning lulu e ne milacad man
mesugat ya canu ing cayang pitaclan.


********************************

Ing Quecang Depensa

Ing Quecang Depensa
rba-2007-10/06


Nung maina ya, Bungsu, ing quecang depensa
mengari cang pasbul a e macasara,
lungub ya ing bisa cunan nang buri na
saca na pa siran yang bague disnan na.


Ban queta lunto cang matatag a tau
ing depensa qng bie yang pasicnangan mu;
masanting na itang aguiu meng paglualu
ing quecang sarili caring manabusu.


Panigaralan me ing Arte ning Tucud
gamit ning camau, bitis, sicu, at tud,
itang pamaniagca at ing pamipaniud
ban ing nasang maroc e na agad tumud.


Subali qng quecang depensang corporal
tibayan me mu rin depensang pang--mental
yasang gamitan mu ing depensang verbal
pangaras qng bague a pang-emosyonal.


Nung maquilaban ca qng pate salita
yang panicuanan mu ing e ca mimumua;
nung panatag ca lub, pamisip, at diwa
yapse mung amanu e la salawula.


Ing cabaldugan na ning matibe salu
matibe depensa qng isip at pusu,
ing quecang tetagan ya ing mangituru
qng bamung dungutan masaquit a biru.


Subali qng isip, panamdam, catawan,
depensang caladua e me cacalinguan,
magpacatatag ca casalpantayanan
qng sicanan ning bie, ing Dios mung sasamban.


O' ing casalanan a mapanamuyut
datang ya qng bie mu minlungan yang gayut;
depensang caladua ning mayap a buyut
ya ing gamitan mu ban e ca mayuyut.


E mu cacalinguan ing bie queting yatu
carinan ne ning lua, silbagan yang tucsu;
pasicnangan me sa caba na ning bie mu
ing depensa na ning quecang pangatau.